آیا بوسیدن دست افراد جائز است ؟(پستی در جواب به یک فریب خورده)
پنجشنبه, ۱۱ مهر ۱۳۸۷، ۱۱:۳۶ ق.ظ
سؤال: آیا براى فرد مسلمان جایز است دست دیگران را ببوسد یا به علامت تعظیم خم شود، البته خم شدن براى احترام و ابراز علاقه باشد، نه مثل تعظیم در مقابل عظمت خداوند؟
جواب: بوسیدن دست دیگران و خم شدن به نشانه تعظیم، بدون دلیل و جواز شرعى، کار درستى نیست، مگر در مورد پیامبر(ص) و اولیاى دین و علماى بزرگ.
امام صادق(ع) فرمود: «سر و دست کسى بوسیده نمىشود مگر رسول خدا(ص) و یا کسى که از او رسول گرامى اسلام اراده شود» (1) یعنى مىتوان دست فرزندان پیامبر و علما و پیشوایان دین را به عنوان پیامبر و احترام به او بوسید.
از جمله آداب معاشرت که دین اسلام روى آن تأکید بسیارى کرده، مصافحه (دست دادن)، معانقه (یکدیگر را در آغوش کشیدن) و خم شدن در حدّ معقول است که به درجه تعظیم نرسد. شهید (ره) (یکى از علماى بزرگ قرون گذشته) فرمود: «جایز است بزرگداشت مؤمن به آن چه مقتضاى حال و زمان است، اگر چه سابقهاى نزد پیشینیان نداشته باشد، به خاطر دلالت عمومات (آیه و روایات)
خداونددر قرآن کریم فرموده است :
« ذلک و من یعظّم شعائر الله فانها من تقوى القلوب؛ آرى کسانى که شعایر خدا را بزرگ مىشمارند کارشان نشان پرهیزکارى دلهایشان باشد»(2)
نیز به فرموده پیامبر که: «کینه و حسد نورزید؛ پشت به هم نکنید؛ ارتباط را قطع نکنید و بندگان خدا باشید، در حالى که برادر هستید». به همین مناسبت جایز است ایستادن به عنوان احترام و خم شدن به مقدار لازم در مقابل مؤمن و مانند آن (3).
اگر کسى براى ورود مؤمنى از جایش برخیزد و در مقابل او کمى به عنوان احترام و تعظیم خم شود، ایرادى ندارد، به شرط آن که بدعتى نباشد و یا با نص صریح و سنت رویارویى نداشته باشد.
برخی از مراجع مىفرمایند: «بوسیدن دست پیامبر و اولیاى دین و نیز استاد فقه اشکالى ندارد»(4)، چون از آن براى تعظیم شعائر خدا استفاده مىشود».
پىنوشتها:
1 - بحارالانوار، ج 73، ص 37، ح 35.
2 - حج (22) آیه 32.
3 - بحارالانوار، ج 73، ص 38.
4 - آیت الله مکارم شیرازى، استفتاءات جدید، ج 1.
۸۷/۰۷/۱۱
باشه شما ببوس...ما کاری نداریم.